آتشسوزی و یا حریق را به عنوان یکی از قدیمی ترین بلایای طبیعی می شناسیم که در صرف مدت زمان بسیار کوتاه و کم، تمامی دارایی، سلامتی و حتی جان انسان ها را به خطر اندازد . برای درک بهتر مفهوم حریق باید گفت که این بلای طبیعی شامل سوختن شدید لوازم قابل سوختنی و باعث تغییر در شکل و دفرمه شدن در سایر اجسام که به راحتی قابل اشتعال نیستند شده که همراه با حرارت و نور زیاد می باشد. حال به بیان مفهوم آتش سوزی می پردازیم، این بلا شامل آتشی می باشد که از منبعی که سر منشا آن حرارت و غیر قابل کنترل است، سرچشمه می گیرد و توسط نیروی حرارتی شروع به گسترش و زیاد شدن، می شود.
از آنجایی که بیشتر ساحتمان های بلند با اسکلت فلزی ساخته می شوند ، در زمان آتش سوزی ، حرارت زیاد به آهن رسیده و باعث تخریب بخشی از سازه شده که در نهایت منجربه تخریب کل ساختمان می شود .( حادثه پلاسکو) بهترین راهکار این است که سازه فلزی با عایقی پوشانده شود تا از انتقال حرارت به آن ودر نهایت تخریب آن جلوگیری نماییم. در ادامه توضیحات کاملتری ارائه می شود.
اسکلت فلزی ضد حریق
عایق ضد حریق یا آتش پاد
عایق ها در سازه های فلزی به منظور جلوگیری از انتقال حرارت و ضد حریق شدن استفاده می شوند. این عایق ها معمولاً به صورت پوششی روی سطح فلزی پاشیده می شوند و در صورت بروز حرارت یا آتش، از انتقال حرارت به سازه جلوگیری کرده و اسکلت ساختمان را در برابر خطرات ناشی از حرارت زیاد محافظت می کنند. همچنین ، عایق ها ممکن است دارای خصوصیات عایق الکتریکی نیز باشند و در صورت تماس بدن با اسکلت فلزی، خطرات الکتروشوک را کاهش دهند. در نهایت، عایق ها معمولاً دارای خصوصیات ضد زنگ نیز هستند و باعث افزایش عمر مفید سازه فلزی می شوند.
این عایق ها معمولا از موادی مانند سیلیکات کلسیم، فیبر سرامیکی یا گرانول های آتش نشان تشکیل شده اند. استفاده از عایق های fire proof در سازه های فلزی به عنوان یک لایه حفاظتی، می تواند از گسترش حریق جلوگیری کند و وقتی که حرارت به سطح فلز می رسد، این عایق ها از آن جلوگیری می کنند تا دمای قطعه بر اثر حرارت افزایش پیدا نکند زیرا با افزایش دمای اسکلت فلزی ساختمان ، امکان خمیری شدن آهن و فرو ریختن سازه فلزی باشد (پلاسکو ). این عایق ها می توانند در ساختمان های صنعتی، انبارها، کارخانه ها و سازه های فلزی دیگر استفاده شوند. عایق های fire proof می توانند به عنوان یک جزء مهم در سیستم های ایمنی حریق سازه های فلزی مورد استفاده گرفته معمولا دارای خواص عایق حرارتی بالا و مقاومت در برابر حرارت و آتش هستند.
آتش پاد یا ضد حریق
مزایای استفاده از پوشش ضد حریق
- نسوز بودن
- حفظ شکل ظاهری و عدم به وجود آمدن ترک در مواجهه با افزایش دما
- سبک بودن به منظور عدم تحمیل بار اضافی به سازه
- چسبندگی خوبی با فلزی پیدا می کنند و در هنگام آتش سوزی چسبندگی نیز حفظ می گردد
- در هنگام اتش سوزی گاز سمی و خطرناک از خود تولید نمی کنند
- مقاومت مکانیکی مناسب به منظور حفظ شکل ظاهری و سلامت پوشش تا پیش از قرار گرفتن در معرض حریق به منظور حفظ کارآیی در هنگام آتش سوزی
- مقاومت مناسب در برابر شرایط محیطی و جوی و امکان تعمیر آسان
- اجرای آسان
اجرای عایق ضد حریق
اثرات حریق روی سازه های فولادی و سازه های بتنی :
قطعات سازه فلزی در برابر آتش و حرارت ناشی از آن تا میزان دمای بحرانی 537 درجه سانتی گراد را دوام می آورد و بالاتر از این میزان دما مقاومت خود را از دست می دهد و تغییر شکل پیدا می کند و باعث کاهش مقاومت کششی و در نتیجه افزایش طول و خم شدن و فرو ریختن آن می شود. اگر حریق 1 ساعت ادامه داشته باشد می تواند یک سازه فلزی را تغییر شکل دهد و متحمل خسارت و فروپاشی شود.
در سازه های بتنی به دلیل ترکیدن بتن Spalling و قرار گرفتن بتن در برابر آتش ،تکه های بزرگ و کوچک بتن از سطح جدا شده و ضخامت مقطع بتن کاهش می یابد و المان بتنی قادر به تحمل وزن بارها و فشارها نیستند . تمامی تکه ها که از سطح جدا می شوند، همانند ترکش عمل می کنند و سبب ایجاد خسارت،جلوگیری از انجام عملیات اطفاء حریق توسط نیروهای آتش نشانی می شود و در کل بتن هدایت حرارتی و وزن مخصوص بسیار بالایی در برابر پوشش های ضد حریق دارد و استفاده از بتن بعنوان پوشش مناسب در برابر حریق مناسب نمی باشد. ترکیده شدن بتن در برابر تبخیر رطوبت بتن ، چگالی زیاد بتن ، تراکم زیاد بتن ، تنش های فشاری به دلیل بارهای خارجی ، افزایش ناگهانی دما بوجود می آید. به دلیل وجود انواع بارهایی که بر روی المان سازه و تحمل فشار های گوناگون ، به دلیل کم شدن ضخامت مقطع بتنی و مقاومت مکانیکی سازه در برابر حرارت های ناشی از حریق، انتظار تخریب سازه ها به ویژه فولادی را داشته باشیم. با توجه به نمودار های بالا انتخاب پوشش های مقاوم در برابر حریق برای سازه های بتنی و فولادی و فلزی بسیار ضروری می باشد.
سازه فلزی و حریق
تجهیزات کنترل آتش سوزی :
تجهیزات فعال در برابر آتش یعنی استفاده از ابزار ، تجهیزات و وسایل مورد نیاز در جهت کنترل و از بین بردن آن است. این ابزار به صورت دستی و یا به اتوماتیک و الکترونیک در هنگام وقوع حریق به کار می افتند و این تجهیزات می تواند به انواع سنسور های تشخیص گاز و یا دود Fire Detection ، شبکه بارنده Sprinkler Systems، سیستم های لوله کشی آب آتش نشانی، هشدار دهنده ها Fire Alarm Systems، پرده های دود و غیره اشاره نمود. تمامی سیستم ها نیازمند بازرسی دوره ای و مداوم هستند تا در صورت وقوع آتش به درستی وظایف خود را انجام دهند. همچنین استفاده از مواد عایق ضد حریق که باعث می شود آتش و حرارت دیرتر به سازه فلزی نفوذ کند.بعد از حادثه پلاسکو استفاده از از این نوع عایق ها در ساختمان هایی که اسکلت فلزی دارند لازم و اجباری شد.در زیر بطور کامل در خصوص نحوه عملکرد آن توضیح خواهیم داد.
برای علاقه مندان به سایت های خارجی و مقالات به روز در خصوص عایق کاری اسکلت فلزی ، لینک چند سایت پرکاربرد را برای شما قرار می دهیم تا دسترسی راحت تری برای مطالعه داشته باشید.
موضوعاتی که در خصوص آنها صحبت خواهیم نمود
کلمات کلیدی : سازه فلزی ضد حریق ، اسکلت فلزی ضد حریق ، عایق ضد حریق ، آتش پاد ، عایق حرارتی